Wat is een opvoedingsstijl?
Een opvoedingsstijl is het geheel van gedragingen die karakteristiek zijn voor een bepaalde ouder/opvoeder en die onafhankelijk van de situatie relatief hetzelfde blijven. Het gaat dus om de stijl van handelen, de wijze waarop de ouder/opvoeder zich gewoonlijk gedraagt.
Wanneer we alle manieren van opvoeden zouden
vergelijken, kunnen we vaststellen dat alle stijlen van elkaar verschillen op
twee verschillende manieren.
Een eerste verschil zou zijn de emotionele waarde die er is tussen de
opvoeder en het kind. Bijvoorbeeld: In
het gezin van Joke (8 jaar) helpt haar mama haar iedere keer met haar huiswerk.
Mama helpt haar voor alle vakken, maar vooral voor wiskunde omdat Joke dat niet
goed kan. Koen (9 jaar) daarentegen moet alleen
zijn huiswerk maken, mama en papa hebben geen tijd voor hem. Wanneer zijn
huiswerk gedaan is, kijkt hij wat naar tv omdat hij niet weet wat hij anders
kan doen.
Het tweede verschil is de dominantie. Dit betekent de
mate waarin er regels en grenzen zijn waaraan het kind zich moet houden.
Bijvoorbeeld: In het gezin van Lien zijn er
zeer veel regels die het hele gezin moet volgen. Om 6u30 staat iedereen op, om
7u moet iedereen gewassen en gekleed aan tafel zitten. Bij het gezin van Lize
daarentegen zijn er geen duidelijke regels. Het gevolg is dat de ochtenden heel
chaotisch verlopen en dat Lize soms te laat is op school.
Deze twee verschillen kunnen we eigenlijk op
twee lijnen zetten, ze vormen elk een soort continuüm. Bij de emotionele waarde
of de warmtefactor kan het er zeer koud aan toe gaan. Ook het andere uiterste
van het continuüm is mogelijk, namelijk een gezin waar de warmte verstikkend
werkt.
Ook bij de dominantiefactor zijn er twee
uitersten. Enerzijds heb je gezinnen die heel veel regels hebben, waar de
ouders de baas zijn en kinderen moeten luisteren. Daarnaast zijn er ook
gezinnen waar er totaal geen regels zijn en iedereen de vrijheid heeft om te
gaan en staan waar hij/zij wil.
Voorbeeld:
In onderstaand filmpje komen een aantal ouders aan bod over hoe zij hun kinderen opvoeden. Denk bij het bekijken van dit filmpje op welk punt van het continuüm deze stijl zich bevindt. Is het een warm of eerder koud gezin? Zijn er veel regels of is het kind de baas?
Voorbeeld:
In onderstaand filmpje komen een aantal ouders aan bod over hoe zij hun kinderen opvoeden. Denk bij het bekijken van dit filmpje op welk punt van het continuüm deze stijl zich bevindt. Is het een warm of eerder koud gezin? Zijn er veel regels of is het kind de baas?